Nagroda Nobla

Nagroda Nobla jest przyznawana za najwybitniejsze osiągnięcia w dziedzinie nauki, literatury czy też zasług dla całej ludzkości jak i poszczególnych społeczeństw. Nagroda została ustanowiona zgodnie z ostatnią wolą Alfreda Nobla. Finansowy aspekt nagrody jest realizowany na bazie Fundacji Nobla. Została ona ustanowiona w 1986 roku. Pierwsze wręczenie nagród odbyło się w 1901 roku w Sztokholmie. Nagroda Nobla jest przyznawana w kilku fundamentalnych dziedzinach. Po pierwsze mamy do czynienia z Nagrodami Nobla w dziedzinach takich jak fizyka, a także chemia. W tych kategoriach nagrodę przyznaje Szwedzka Królewska Akademia Nauk w Sztokholmie. W dziedzinie medycyny czy też fizjologii nagrodę przyznaje Instytut Karoliński w Sztokholmie. Kolejną dziedziną jest literatura. Za przyznanie nagrody w tej kategorii odpowiedzialna jest Szwedzka Akademia Literatury. Pokojową Nagrodę Nobla przyznaje natomiast komitet składający się z 5 osób wybierany przez norweski parlament, czyli Storting. Oprócz wymienionych wyżej nagród mamy również do czynienia z nagrodą imienia Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii. Jest ona przyznawana począwszy od 1969 roku, a jej fundatorem jest Szwedzki Bank Centralny. Nagrody Nobla są wręczane corocznie 10 grudnia w rocznicę śmierci fundatora. Od początku, czyli od 1901 roku mieliśmy do czynienia jedynie z krótka przerwą w latach 1940-1942. Od 1902 roku formalnie nagrody przyznawane są przez aktualnego króla Szwecji. Jeżeli chodzi o sam proces selekcji kandydatów a następnie ich wyboru jest on bardzo długi a zarazem niezwykle rygorystyczne. Jest to jednym z powodów, dla którego Nagroda Nobla stała się najbardziej prestiżową nagrodą na świecie. Wśród szeregu różnych kryteriów, jakie dotyczą owej nagrody kontrowersje mogą wzbudzać zasady mówiące o tym, że nagroda nie może być przyznawana pośmiertnie, a także ta mówiąca, że w jednej dziedzinie nie można przyznać nagrody więcej niż trzem osobom. Warto również wspomnieć o wymiarze finansowym nagrody. Pierwsze Nagrody Nobla w 1901 roku wynosiły 150 tysięcy ówczesnych koron szwedzkich. Obecnie nagroda wynosi 10 milionów koron szwedzkich.